مادربردی ارزشمند و جان‌سخت

مادربرد ایسوس مدل Motherboard Asus ROG STRIX Z590-E GAMING WIFI

طی این بررسی به صورت کامل و فنی به تمام جزئیات مادربرد ایسوس ROG STRIX Z590 – E Gaming WiFi خواهیم پرداخت تا تمامی المان های این محصول پس از خواندن کامل این نوشتار برای شما کاملا آشنا باشد. پس از آن نوبت به تست و عملکرد این مادربرد خواهد رسید تا ببینیم این گزینه اقتصادی اما بسیار قدرتمند ایسوس برای دسترسی به چیپست Z590 در عمل چه حرفی برای گفتن دارد؟ پس درخواست داریم تا دستی بر گیرنده های خود نزنید و با تخصصی ترین بررسی Z590 در این کانال همراه ما باشید.

آشنایی با پلتفرم مادربرد ایسوس Z590 و نسل یازدهم پردازنده‌های اینتل

اسم رمز راکت لیک (Rocket Lake) برای هر عاشق سخت افزاری که گفته شود، سریعا به یاد این نسل از مادربردها و پردازنده‌های جدید خواهد افتاد. این پلتفرم عرضه شده با پهنای باند ۸ گیگاترنسفر بر ثانیه، توان مصرفی ۶ وات، پشتیبانی کامل از اورکلاک برای پردازنده و حافظه‌های تصادفی DDR4 در پیکربندی ماژول‌های DIMM، رابط دو کانال برای حافظه‌ مادربردهای مبتنی بر این تراشه، سازگاری با گرافیک مجتمع یا همان iGPU و رابط سخت افزاری PCIe 4.0 همراه است. همچنین، این رابط سخت افزاری از نسخه قبلی خود (PCIe 3.0) نیز به صورت کامل پشتیبانی می‌کند.

مطابق با نقشه راهی که شرکت اینتل برای این نسل مشخص کرده است می‌توان به حداکثر ۲۴ خط ارتباطی PCIe برای این مادربرد دسترسی داشت. این موضوع نسبت به نسل گذشته به صورت اعدادی تفاوت چشمگیری ندارد اما نکته این است که پشتیبانی از PCIe 4.0 می‌تواند نرخ سرعت تبادل اطلاعات را به صورت قابل توجهی افزایش دهد. برای پورت‌های پین شده یا همان پورت‌های جلو کیس حداکثر ۱۴ درگاه ارتباطی USB وجود دارد که استانداردهای تصویر بالا به صورت کامل پشتیبانی می کند.

یکی از راهکارهای دیگر این تراشه برای تبادل سریع اطلاعات مربوط به پشتیبانی از Raid با حالت‌های ۰,۱,۵,۱۰(SATA) است.

با این روش نیز می توان با استفاده از استاندارد ساتا چند ذخیره ساز را برای دسترسی به سرعت خواندن و نوشتن چند برابر بیشتری داشت. می گویند تنها تراشه ی خالی قیمتی در حدود ۵۰ دلار دارد. که البته خرید نوع خام آن کار منطقی نیست. در بخش شبکه نیز راهکار پرسرعت و محبوب WiFi6 دیده می شود. که می تواند پهنای باند و ظرفیت بیشتری برای شبکه بی سیم فراهم کند. این موضوع ارتباط زیادی بر استانداردهای نصب شده توسط شرکت‌های سازنده مادربرد ندارد و در هر حالت شما پهنای باندی با ظرفیت چهار برابر بیشتر خواهید داشت و در بخش صوتی، اینتل از یک DSP برای پردازش سیگنال های دیجیتال بهره مند است تا مراحل بعد پردازش صدا به دست DAC های شرکت ثالث انجام شود.

نسل یازدهم پردازنده‌های اینتل مدت زیادی نیست که معرفی شدند؛ این پردازنده‌ها با برخورداری از قدرتمندترین die های ممکن برای رده mainstream می‌توانند قدرت و عملکرد بسیار خوبی را از خود نشان دهند. این نسل با استفاده از سوکت مشترک با نسل دهم که با نام LGA1200 شناخته می شود، قابل استفاده می باشد. همچنین این پردازنده‌ها از میزبانی دو تراشه H490 و Z590 و چیپست های جدید اینتل قابل راه اندازی هستند.

دست کم ۱۹ پردازنده جدید توسط اینتل معرفی شدند که در سری های Core i3، Core i5، Core i7 و Core i9 هستند.

همانند همیشه عدد پس از حرف i هر چه بالاتر باشه، نشان دهنده بالاتر بودن رده در سری است. این موضوع درباره مدل‌های مختلف نیز صدق می کند. در نسل یازدهم Core i9 11900K در حال حاضر قدرتمندترین پردازنده نسل یازدهم و پرچمدار این سری است. تمامی این پردازنده‌های مورد اشاره با مادربرد ایسوس ROG STRIX Z590 – E Gaming Wi-Fi سازگاری دارند.

مدار تنظیم فشار رگلاتور 

در اصل این بخش حیاتی هر مادربردی است که ضمانت می دهد شما از نهایت کارایی پردازنده خود استفاده خواهید کرد، یا خیر. مدار تنظیم فشار رگلاتور با نام کوتاه VRM که به آن مدار تغذیه نیز می گویند، وظیفه دارد تا توان مورد نیاز پردازنده شما را فراهم کند. این فراهم سازی چندین مرحله سخت و سنگین را پشت سر خواهد گذاشت تا پردازنده موجود بتواند نهایت پتانسیل ممکن را دارا باشد. اجزایی که در این بخش حضور دارند شامل درایور، خازن، ماسفت، چوک و پایانه‌های اتصال هستند. مهندسی کاربردی، طراحی و کیفیت ساخت این قطعات در مادربرد ایسوس می بایست بسیار بالا باشد تا در هنگام استفاده و پردازش های سنگین چه در بازی و چه در برنامه های خاص، کامپیوتر دچار مشکل ناپایداری نشود.

مدلی که روبروی ما است از مجموع ۱۶ فاز استفاده می کند که به صورت ترکیبی تمامی عملیات ها را انجام می دهند. این ترکیب از ۱۴ فاز اختصاصی برای پردازنده و ۲ فاز اختصاصی برای حافظه های اصلی متشکل است. ایسوس در این مدار بسیار مهم از چوک‌هایی با آلیاژ مخصوص برای هسته‌ی فریت موسوم به MicroFine Alloy استفاده کرده است. این چوک ها حرارت کمتری از خود تولید کرده و در مجموع، جریان پایدار تر و موثرتری (نویز کمتر) را برای پردازنده فراهم می‌کنند.

ظرفیت هر کدام از این چوک ها به ۷۰ آمپر می رسد. علاوه بر این خازن های FP10K Black-Metallic کمپانی ژاپنی Nichicon که در دیگر مدل مادربردهای ایسوس نیز بکارگیری شدند ،بخشی از مدار را تشکیل دادند. مطابق با اطلاعات موجود این خازن ها ESR پایینی دارند و طول عمر مفید آنها ۱۰,۰۰۰ ساعت حساب می‌شود. این خازنهای پلیمری قابلیت کارکرد در دمای بسیار بالا و شرایط سخت کاری را دارند. برای توضیح بیشتر می‌توان گفت این خازنها در دمای استاندارد صنعتی ۱۰۵ سانتی‌گراد تست شدند.

Z590 و چیپ صوتی SupremeFX

شرکت ایسوس همیشه علاقه زیادی به ری برند سازی قطعات حساس دارد. این سری نیز با یک کدک ری برند با نام SupremeFX و آمپلی فایر شرکت Savitech صدایی بی نظیر را توسط این مادربرد برای شما فراهم می کند. این قسمت از مادربرد به صورت کامل ساختاری مستقل دارد. همانطور که در ابتداری این مقاله اشاره شد، DSP یا همان تراشه پردازش صوتی سیگنال های صوتی صدا توسط پلتفرم مهیا هستند. و این مدار صوتی ایسوس است که با استفاده از این منابع اولیه، صدای نهایی که به گوش شما می رسد را تولید می کند. در حقیقت اینجا مرحله ای است که صدا تنها ۰ و ۱ است و هیچ ساختار دقیق تری برای انسان ندارد.

هر چه سیگنال های پردازشی دقیق تر و بهتر توسط مبدل تغییر حالت دهند، صدای نهایی بسیار زیباتر خواهد بود. برای انجام بهتر این کار، ایسوس از تراشه های Essence استفاده کرد که کیفیت و دقتی بی نظیر برای تبدیل دارند. در اصل این تراشه ها DAC یا همان تراشه مبدل دیجیتال به آنالوگ هستند که همان سیگنال های ۰ و ۱ را به سیگنال آنالوگ تبدیل می کنند. مرحله بعدی ورود به کدک صوتی است که صدا قابل شنیدنی را برای شما شکل می دهد.

در اینجا SupremeFX همانند یک شاهکار دنیای صوتی با خازن‌های با کیفیتی همراه است تا صدایی خاص را به گوش شما برساند.

این بخش از کدک صوتی هشت کاناله جدید Realtek ALC 4080 به عنوان پردازشگر اصلی صدا مجهز است. که می‌تواند خروجی استریو با نسبت سیگنال به نویز بیش از ۱۲۰ دسی بل (۱۲۰dB SNR) برای پخش صدا و ۱۱۰ دسی‌بل برای ضبط صدا از نوع استریو به ارمغان آورد. تغییر مهم کدک جدید Realtek به پخش صدا با نمونه گیری ۳۸۴ کیلوهرتزبه صورت ذاتی مربوط می‌شود.

همچنین یک پورت USB Type C در قسمت I/O نزدیک به درگاه های ۳٫۵ میلی متری قرار دارد تا شما بتوانید به راحتی تمامی دستگاه های صوتی خود را به این مادربرد متصل کنید.

تست عملکرد مادربرد ایسوس Z590 با پردازنده

پردازنده مورد استفاده برای این تست Core i7 11700K اینتل به همراه کولر خنک کننده آبی ROG Ryujin 360 است.
طی این تست از ۱۶ گیگابایت حافظه اصلی DDR4 متشکل از دو ماژول ۸ گیگابایتی ۳۶۰۰ مگاهرتزی به مدل G.Skill Trident Z به کار رفت.
در قسمت امتیازات ثبتی می توان عملکرد پردازنده در حالت لود کامل را دید که از رقبای خود توانست امتیازات بیشتری را کسب کند.
در بخش دما تمامی تست در حالت لود کامل صورت گرفت.
توان مصرفی این پردازنده و کارت گرافیت TUF RTX 3080 OC تنها به ۵۰۰ وات در حداکثر فشار بار پردازشی رسید.